Sơn ca vẫn hót

Trong tình yêu, chúng ta phát hiện ra người mình muốn trở thành.

                   Còn trong chiến tranh, chúng ta nhận ra mình là ai.

Câu chuyện mở ra vào thời điểm năm 1995 tại duyên hải Oregon, ở đó chúng ta sẽ gặp gỡ một người phụ nữ đã ở vào tuổi gần đất xa trời. Căn bệnh ung thư đã quay lại, và bà biết lần này mình không còn nhiều thời gian.

Dòng suy tưởng của bà lão đưa chúng ta trở về nước Pháp thời kỳ 1939. Vianne Mauriac là một người vợ hạnh phúc bên người chồng tên Antoine và cô con gái Sophie. Họ đã có một cuộc sống giản dị trong một trang trại nhỏ ở làng Carriveau, cho đến khi nước Đức tuyên chiến và Antoine nhập ngũ. Ít ngày sau, một sĩ quan Đức đến trú đóng ở nhà chị, và Vianne buộc phải chấp nhận điều đó.

Vianne còn một người em gái ruột là Isabelle Rossignol sống cùng cha trên Paris. Cha đã hoàn toàn thay đổi sau khi trở về từ Thế chiến I, mẹ qua đời, khiến Isabelle sống trong tuổi thơ thiếu thốn tình cảm, và sớm trở thành một cô gái cứng cỏi và gai góc. Trốn khỏi trường dòng, Isabelle được cha gửi gắm cho chị gái, nhưng với cá tính mạnh, nàng quyết tham gia kháng chiến bằng việc phát truyền đơn chống Đức. Lo sợ sẽ làm ảnh hưởng đến sự an toàn của chị gái và cháu, Isabelle lấy cớ cha ốm để lên Paris hoạt động cách mạng. Tại đây, nàng lấy mật danh là “Sơn ca” và bắt đầu nhiệm vụ đầy thách thức: đưa hàng trăm phi công của quân Đồng minh bị Đức bắn rơi băng qua vùng chiếm đóng, vượt dãy Pyrénées trốn sang Tây Ban Nha trước sự truy lùng gắt gao của kẻ thù. Mỗi khi nhiệm vụ hoàn thành, nàng đều gửi một lời nhắn “Sơn ca vẫn hót” về tổ chức để báo tin.

Cùng thời điểm đó, tại Carriveau, Vianne tiếp tục sống dưới ách chiếm đóng. Quân Đức trục xuất những người Pháp gốc Do Thái, chỉ chừa lại những đứa trẻ sinh ra tại Pháp. Tiếp đến, chúng tuyên bố không còn vùng tự do nữa, và không lâu sau, tất cả những người gốc Do Thái đều bị đưa sang các trại tập trung. Là một phụ nữ có lương tri, Vianne không thể làm ngơ trước điều đó. Cô tìm cách làm giả giấy tờ cho những đứa trẻ Do Thái để chúng được ở lại rồi đưa chúng vào một trại mồ côi. Và Vianne đã phải trả một giá đắt cho hành động này: chị bị cưỡng bức nhiều lần và đã mang thai ngoài ý muốn.

Hai chị em Vianne và Isabelle là hai con người với cá tính đối lập nhau, nhưng đều có điểm chung là căm ghét sự tàn bạo của chiến tranh và khao khát được nhìn thấy nước Pháp tự do. Bằng những con đường khác nhau, họ đã tham gia vào cuộc chiến tranh lịch sử. Với họ, đó là “cuộc chiến trong bóng tối”. Không có huy chương, không có những dòng tôn vinh trong sách sử hay những cuộc diễu hành cho những người phụ nữ đã đóng góp âm thầm trong chiến tranh, dù họ là những người anh hùng, theo cách rất riêng của mình.

 [… Đàn ông hay kể chuyện. Phụ nữ thì sống cùng với nó. Với chúng ta, nó là một bóng ma chiến tranh. Khi cuộc chiến kết thúc, chúng ta không có diễu hành, không huân chương, huy chương hoặc được nhắc tới trong các cuốn sách lịch sử. Chúng ta đã làm những việc phải làm trong thời chiến, và khi chiến tranh chấm dứt, chúng ta nhặt nhạnh những mảnh vỡ và bắt đầu lại cuộc sống của mình…]

Cuộc chiến đi qua, số phận hai chị em ra sao, nhân vật bà lão ở đầu truyện là ai, tất cả những điều đó sẽ được giải đáp ở phần kết đầy kịch tính của câu chuyện.